Kendi bahçesinde çiçek veya sebze yetiştirmek kadar insana zevk veren az şey var. Birçok insan, toprağa basamadığı, bu zevkten mahrum olduğu için mutsuzdur ama nedenin bu olduğunun farkında bile değildir.
Toplayarak ve avlanarak yaşayan atalarımızdan uzaklaştıkça mutsuzluğa ve yıkıma yaklaşıyoruz. Uygarlığın, gıdaya ve eğlenceye kolay ulaşımın, dükkanlarında her şeyin bulunduğu kentlerin bedeli çok büyük.
Gülnar Önay İstanbul’da sanat galerisi yönetirken bu bedeli ödemekten bıkıp kaçtı. 1996’da Bodrum’a yerleşti. Kendini bahçe işlerine verdi. İşin ehli olduktan sonra bahçe konularında kitap yazmaya başladı. Çoğu, bir zamanlar kendisinin de olduğu gibi yeni başlayanlara yol gösteren bu kitapların sonuncusu yeni çıkan Organik Bahçe Rehberi’dir.(*)
Kitap, benim gibi, yapay gübre, kimyasal ilaç ve genetiği değiştirilmemiş tohum kullanmadan sebze yetiştirmek isteyenler ama bunu nasıl yapacağını bilmeyenler için çok iyi bir rehber.
Başlangıç bölümünde, dikimin yapılacağı yerdeki iklim, toprak özellikleri, toprağın nasıl zenginleştirileceği, bahçeye yararlı yaratıkların nasıl çoğaltılacağı anlatılıyor. Son bölümde ise sebze ve otlar teker teker ele alınmakta, amatör bahçeciye faydalı bilgiler verilmektedir.
Bol resimli kitap, anlaşılması kolay bir dille, domatesten enginara, biberiyeden kişnişe, birçok mutfak sebze ve otun nasıl yetiştirileceğini anlatıyor. Ve yararlı tüyolar veriyor. Bunlardan biri “Sebze bahçenize ihtiyacınız kadar bitki dikin,”dir. Yoksa, birdenbire ne yapacağınızı bilemediğiniz miktarda kabak veya patlıcan sahibi olabilirsiniz.
Ama ihtiyacınız kadar bitki nedir? Bunu yazmıyor, maalesef. Ölçüyü tutturamayan benim gibileri için bu bilgi çok yararlı olabilirdi.
Eksik ya da gerektiği kadar ayrıntılı olmayan bir başka bilgi, dikim zamanıdır. “Bulunduğunuz yöreye göre kuzeyden güneye doğru, mayıs nisan ayları dikilir,” yeteri kadar spesifik değil. Örneğin, Akdeniz bölgesinde domates hangi ay dikilmeli? Eğer ürün toplama süresini uzatmak istersem, hangi zaman aralıklarıyla dikim yapmalıyım? Bu bilgiler bölgelere, hatta illere göre, tablo halinde verilse çok yararlı olurdu.
Ama en büyük eksiklik endeks olmamasıdır. İnkılap gibi eski bir yayınevinin bu kitabı endekssiz basması affedilir bir ihmal değil.
Umarım bu eksiklik, birçok baskı yapacağından emin olduğum kitap yeniden matbaaya gönderilmeden giderilir.
Bunun dışında, ellerini toprakla kirletmek, mutfağında işini kendi görmek isteyenler için mükemmel bir başlangıç.
(*) Yeni Başlayanlar İçin Organik Sebze Bahçesi: Organik Bahçe Rehberi. Gülnar Önay. İnkılap.
