15 Nisan 2007 Pazar

Tureng! Seni seviyorum!

Türkçe benim için yabancı bir dildir. Canlı ve coşkulu, fakat klasik Türkçe gramerden oldukça sapkın bir dil olan Kıbrıs lehçesiyle büyüdüm. Kırk yıldır aksanımı düzeltmeye çalışıyorum, ama biraz dikkat edenler "Kıprıslı" olduğumu hemen anlıyorlar.
Okuduğum lisede Türkçe "yabancı dil" olarak öğretiliyordu. Gazeteciliğimin büyük bir bölümünü yabancı basına çalışarak geçirdiğim için hep İngilizceme kuvvet verdim.
Onun için bu yazıları yazarken elim sürekli sözlüklerle klavye arasında gidip geliyor. Birçok cümleyi İngilizce düşünüp Türkçe yazarım, çoğu zaman kendi düşüncelerimi çevirecek kelimeyi bulamam.
Yakın zamana kadar İngilizce-Türkçe Redhouse Sözlüğü (1996 baskısı) neredeyse sürekli masamda açık dururdu. Size Redhouse'u methetmeyi çok isterdim, ama mümkün değil. Hayatımda hiçbir kitap Redhouse kadar beni sürekli hayal kırıklığına uğratmadı.

Onun için birkaç hafta önce Tureng'i keşfedince tozlu şişesinden "Dile benden ne dilersin" diyen cin çıkan masal kahramanı gibi oldum.
Tureng (Turkish ve English kelimelerinin ilk hecelerinden meydana geliyor) 1.629.518 kelime ihtiva eden Türkçe-İngilizce-Türkçe online bir sözlüktür.
Çevirmenlerin kurduğu Tureng Çeviri firması tarafından çeviri, eğitim ve dış ticaret sektöründe çalışanlara "iyi niyetli ve tamamen ücretsiz online sözlük" hizmeti olarak hazırlandı.
Firmanın sahipleri Çağla Ünal isimli genç bir hanımla nişanlısı Özgür Süyel'dir.
Ünal 30 yaşında. Marmara Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği'nden mezun. Bir ara kitap çevirdi, ihracatta çalıştı. "Bütün hayatı boyunca tercüme" yapan Süyel, Hacettepe Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunu.
Sözlüğü kendi amaçları için hazırlamışlar.

"Birikmiş olan kelimeler vardı" diye konuştu Çağla Ünal. "Yüzlerce, binlerce birikmiş kelime. Son altı ayda geceli gündüzlü çalışarak sözlüğü hazırladık. Üç ay önce firmamız için prestij olur diye internete koyduk."
Tureng'in zengin kelime hazinesinin yanındaki mükemmel başka bir özelliği, çok hızlı olması. Boş alana kelimenizi yazıp tıkladıktan sonra saliseler içinde anlamlar ekrana dökülüyor. Bunlar klasik sözlüklerde olduğu gibi değil; yan yana değil, alt alta yazıldığı için taramak çok kolay.
İngilizcede Türkçe karşılığı olmayan karşılıksız 200.000 kelime tespit etmişler. "Çevirmenler çalışıyor. İngilizcede olan bütün kelimeleri yükleyeceğiz" diyor Ünal.
Asil bir hedef. Bekliyorum.
Bir... Nasıl deniyor... Hay Allah... Bir gem. Bir dakika... Bakıyorum.... Evet. Cevher. Sözlükler arasında bir mücevher.

2020 - 2023


ZAMANSIZ YAZILAR